Αλιείς – Πόρτο Χέλι
Οι Αλιείς ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας χτισμένη στην περιοχή του σημερινού Πορτοχελίου
και δεν είναι γνωστή στο ευρύτερο κοινό.
Οι Αλιείς ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας χτισμένη στην περιοχή του σημερινού Πορτοχελίου. Χτίστηκε το 468 π.Χ. όταν οι Αργείοι κατέστρεψαν την Τίρυνθα. Τότε οι κάτοικοι της Τίρυνθας ζήτησαν καταφύγιο στους Ερμιονείς οι οποίοι τους παραχώρησαν την περιοχή των Αλιέων για να εγκατασταθούν. Η πόλη ήταν αρχικά σύμμαχος της Σπάρτης, όπως και η αρχική πατρίδα τους, η Τίρυνθα. Το 430 π.Χ. έγινε αναγκαστικά σύμμαχος της Αθήνας, κάτι που επέβαλλαν οι Αθηναίοι με στρατιωτική επέμβαση. Μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο εντάχθηκε πάλι στις συμμαχικές πόλεις της Σπάρτης μέχρι την Μάχη της Μαντινείας. Με την συνθήκη ειρήνης που ακολούθησε η πόλη ανεξαρτητοποιήθηκε. Οι Αλιείς καταστράφηκαν τελικά το 303 π.Χ. από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή με την βοήθεια των Δρυόπων παλαιότερων κατοίκων της περιοχής.
Οι κύριες δραστηριότητες των κατοίκων ήταν το ψάρεμα και η συλλογή κοχυλιών πορφύρας από τα οποία παρήγαγαν το κύριο εξαγώγιμο προϊόν τους. Η πόλη περιβαλλόταν από τείχος, τμήμα του οποίου διακρίνεται και σήμερα. Ερείπια της αρχαίας πόλης βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε μικρό βάθος και είναι ορατά από την ακτή.
Οι Αλιείς ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας χτισμένη στην περιοχή του σημερινού Πορτοχελίου. Χτίστηκε το 468 π.Χ. όταν οι Αργείοι κατέστρεψαν την Τίρυνθα. Τότε οι κάτοικοι της Τίρυνθας ζήτησαν καταφύγιο στους Ερμιονείς οι οποίοι τους παραχώρησαν την περιοχή των Αλιέων για να εγκατασταθούν.
Σ’ έναν φιλόξενο κόλπο του Σαρωνικού, βρίσκεται το γνωστό θέρετρο ΠόρτοΧέλι. πού γειτονεύει με έναν αρχαίο οικισμό, μισοκαταποντισμένο. Η περιοχή αυτή κατοικήθηκε από την Πρωτοελλαδική περίοδο (3000/ 2800 – 2000 / 1800 π. Χ.). στην οποία ανήκει ο πρώτος οικισμός. στη νότια πλευρά τού κόλπου. Με ορισμένες διακοπές. η κατοίκηση φτάνει μέχρι τα βυζαντινά χρόνια — με μόνη μαρτυρία για την εποχή αυτή μερικά όστρακα.
Ο Ηρόδοτος διηγείται ότι η κώμη πήρε το όνομα Αλιείς από την ενασχόληση των κατοίκων της, Τιρύνθιων, που ήσαν ψαράδες. Το 465 Π.Χ. οι Τιρύνθιοι εκδιώχθηκαν από την πόλη τους από τους Αργείους, τότε οι Ερμιονείς τους παραχώρησαν την κώμη. Έτσι τα νομίσματα που έκοψαν οι Αλιείς τον 5ο αι. φέρουν την επιγραφή “Τιρυνθίων”.
Η περιοχή της ‘Ερμιονίδας είναι γνωστή από ίχνη της παλαιολιθικής εποχής (8.000 π.Χ.): Στην ορεινή κοιλάδα της Ρινίζας έχει βρεθεί ένα εργαλείο της εποχής αυτής και στο σπήλαιο του Φράχθη βρέθηκαν διάφορα οστά.
Στο Πόρτο-Χέλι όμως, ο πρώτος οικισμός ανήκει στην Πρωτοελλαδική περίοδο.
Από το 1962, η Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή άρχισε υποβρύχιες έρευνες. Στην περιοχή αυτή η επιφάνεια της θάλασσας έχει ανέβει – από την αρχαιότητα – κατά 2μ. καλύπτοντας την ακτή σε βάθος 50 περίπου μέτρων (εικ. 1).
Οι Αλιείς, ασχολούνταν με το ψάρεμα, την καλλιέργεια και τη συλλογή κοχυλιών πορφύρας από τα οποία έβγαζαν το τόσο περιζήτητο κόκκινο χρώμα. Έτσι ήταν ονομαστή η “ερμιονική πορφύρα» (Με την οποία θα ασχοληθούμε σε ξεχωριστή δημοσίευση). Επίσης είναι πιθανό να μάζευαν και αλάτι από την κοντινή λίμνη, με το αλμυρό νερό, τη Βερβερόντα, στην οποία βρίσκονταν αλυκές. Οι Θεότητες πού λάτρευαν οι άνθρωποι αυτοί ήταν κυρίως γυναικείες: Μία γυναικεία – πολεμική θεότητα και σε ένα ιερό έξω από το τείχος, στο λόφο Ν.Δ. τής Ακρόπολης, τη θεά Δήμητρα.
Οι Αλιείς ήταν πύλη οχυρή, ένα τείχος περιέβαλλε την πόλη, σε διάφορα σημεία δεν έχουν βρεθεί λείψανα στρατώνων. Το λιμάνι είχε και αυτό την οχύρωσή του: Το όριζαν δύο πύργοι με κυκλική κάτοψη. Το άνοιγμα ανάμεσα στους πύργους μπορούσε να φραχθεί με ένα δοκάρι. Τα λιμενικά έργα ήταν σημαντικά. Σε ένα σημείο πιστεύεται πώς υπήρχε ναύσταθμος (εικ. 1, 5). Το μήκος της προκυμαίας έφτανε τα 160 μέτρα (εικ. 1). Σήμερα, οι λιμενικές εγκαταστάσεις βρίσκονται καταποντισμένες (εικ. 2). Εκτός όμως από τα λιμενικά έργα, στο βυθό της Θάλασσας βρίσκονται και κατοικίες – πού χαρακτηρίζονται από τα μικρό τους δωμάτια, οι οποίες ήταν χτισμένες στην ακτή, κατά μήκος του τείχους – ένα λουτρό – έξω από την πύλη, στη Β.Α. πλευρά της – τάφοι της γεωμετρικής περιόδου και μια πηγή με γλυκό νερό, που συνεχίζει να χύνεται στη θάλασσα. Εκτός από την πηγή αυτή, ο οικισμός έπαιρνε νερό και από πηγάδια που αποκαλύφθηκαν σε μια δοκιμαστική έρευνα στον Β.Α. τομέα.
ΠΗΓΗ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
Η Αρχαιολογία της κατοικίας στους Αλιείς
ΑΛΙΕΙΣ ΠΟΡΤΟΧΕΛΙ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ