Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης ή Παμίκος

Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης

Ο αντιστράτηγος Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης ή

Παμίκος Ζυμβρακάκης (1863 – 1922) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και κινηματίας.

Γιός του Χαράλαμπου Ζυμβρακάκη και αδελφός του Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη επίσης στρατιωτικού

EpaminondasZymvrakakis

Ο αντιστράτηγος Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης ή Παμίκος Ζυμβρακάκης (1863-1922) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και κινηματίας. Ήταν γιος του στρατιωτικού και πολιτικού Χαράλαμπου της ιστορικής οικογένειας Ζυμβρακάκη.

Γεννήθηκε το 1863 στο Ναύπλιο. Κατατάχθηκε ως εθελοντής στο στρατό το 1882 και αργότερα στη Σχολή Υπαξιωματικών από την οποία και εξήλθε το 1888 ως ανθυπίλαρχος.

Ζυμβρακάκης Επαμεινώνδας

Για τη συμπλήρωση των σπουδών του στάλθηκε στη Γαλλία. Κατά τις Κρητικές επαναστάσεις του 1886 και 1897 μετείχε ως εθελοντής.

EpaminondasZymvrakakis (1)

 

Stratiotikos_syndesmos_stamp
Η σφραγίδα του Στρατιωτικού Συνδέσμου

Το 1909 ο Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης ήταν από τους κυριότερους εμπνευστές και δημιουργούς του Κινήματος του 1909* ως μέλος της διοικούσας επιτροπής του Στρατιωτικού Συνδέσμου, ίλαρχος τότε, που του άρεσε μάλιστα ν΄ αναμιγνύεται σε προσωπικές υποθέσεις, έχοντας έτσι ειδικευτεί ν΄ αναλαμβάνει μάρτυρας στις διάφορες μονομαχίες, που τότε ακόμη επιτρέπονταν.

Αλλά και όταν εξερράγη το κίνημα της Θεσσαλονίκης** μετέβη από τους πρώτους εκεί στο πλευρό του Ε. Βενιζέλου.  Ως αντισυνταγματάρχης του ιππικού Επ. Ζυμβρακάκης, από τα ιδρυτικά μέλη της Επιτροπής Εθνικής Αμύνης (και του κινήματος στο Γουδί), ανέλαβε την ηγεσία των συγκεντρωθέντων κινηματιών και αφού τους οδήγησε στο Γενικό Στρατηγείο, ανακοίνωσε στον Στρατηγό Σαρράιγ ότι οι επαναστάτες τάσσονται κάτω από τις διαταγές του

ep_zymvrakakis_venizelos
Ο πρόεδρος της Επαναστατικής Επιτροπής, Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης, αριστερά, υποδέχεται τον Ελευθέριο Βενιζέλο, στη Θεσσαλονίκη στις 26 Σεπτεμβρίου 1916, πάνω στο πλοίο που τον μετέφερε, και θέτει το Kίνημα της Εθνικής Αμύνης στην υπηρεσία της Επαναστατικής Τριανδρίας. (Αρχείο Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης)

 

 

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος προσφωνείται από το στρατηγό Ζυμβρακάκη στο κατά στρώμα του “Εσπερία”. Θεσσαλονίκη, 1917
zymvrakakis_venizelos
( Bενιζέλος,Κουντουριώτης, Δαγκλής, Ζυμβρακάκης)
ep_zymvrakakis
Μετά την παράδοση της Ανατολικής Μακεδονίας και του Δ΄ Σώματος Στρατού στους Βούλγαρους, πολλοί αξιωματικοί του ελληνικού Στρατού και παράγοντες της Θεσσαλονίκης, αντιδρώντας στο μεγάλο εθνικό κίνδυνο, κήρυξαν στάση και όρισαν Επαναστατική Επιτροπή στην πόλη. Στην εικόνα διακρίνονται στρατεύματα που έχουν στασιάσει, στις 17 Αυγούστου 1916, μπροστά από το Διοικητήριο, ενώ δεξιά διακρίνεται ο αρχηγός της Επαναστατικής Επιτροπής, Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης. (Αρχείο Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης)

Συμμετείχε ως μέραρχος σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις της Αντάντ που συνέβησαν το 1918 στη Μακεδονία.

Ως Διοικητής της Μεραρχίας Σερρών ο Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης με τους στρατιώτες του διέπρεψε στις μάχες για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Θράκης αλλά και στη Μάχη του Σκρα.

ep_zymvrakakis_komotini
Την 14η Μαΐου 1920, η μεραρχία Σερρών, με έδρα το Γιασίκιοϊ (Ίασμος) προχώρησε, με διοικητή τον υποστράτηγο Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη και απελευθέρωσε την Κομοτηνή. Προϋπήρξε συνεννόηση με τις Συμμαχικές Δυνάμεις να αντικατασταθούν τα στρατεύματά τους από τον Ελληνικό στρατό. Με την κατάληψη της Κομοτηνής ακολούθησε παρέλαση του Ελληνικού στρατού. Στη φωτογραφία, αμέσως μετά τις λευκοντυμένες κυρίες διακρίνονται. 1) Πρώτος από αριστερά ο Υποστράτηγος Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης, μέραρχος σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Θράκης. Συνεργάτης του Ελευθερίου Βενιζέλου στο κίνημα της Θεσσαλονίκης 2) Ακολουθεί ο στρατηγός Σαρπύ. Ανώτατος – Ύπατος Αρμοστής, διοικητής της Δυτικής Θράκης, με έδρα την Κομοτηνή. Αντιπρόσωπος του Φρ. Ντ’ Εσπεραί, αρχιστρατήγου των Συμμαχικών στρατευμάτων. 3) Αμέσως μετά με το λευκό καβουράκι διακρίνεται ο Χαρίσιος Βαμβακάς. Αντιπρόσωπος της Ελληνικής κυβέρνησης στη Διασυμμαχική Θράκη. Επικεφαλής της Ελληνικής Αρμοστείας Δυτικής Θράκης με έδρα την Κομοτηνή. Πηγή: Ελευθέριος Σ. Τσινταράκης – Ιστορικό Φιλοτελικό λεύκωμα Θράκης 1850-1923 Κομοτηνή Παλιές Φωτογραφίες

Πέθανε το 1922 φέροντας βαθμό αντιστράτηγου.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Σπύρου Μελά, “Η Επανάσταση του 1909” (ΒΗΜΑβιβλιοθήκη)

O πρώτος στρατιωτικός μυστικός σύνδεσμος που άρχισε να λειτουργεί στην πρωτεύουσα με διακλαδώσεις στις επαρχίες ήταν των υπαξιωματικών. Από την ημέρα που αντιπροσωπεία του συνδέσμου αυτού παρουσιάστηκε με αιτήματα στο περίβολο της βουλής ο λαός πίστευε και όχι άστοχα το στρατό επαναστατημένο. Μετά τους υπαξιωματικούς ερχόταν η σειρά των ανθυπολοχαγών και των υπολοχαγών. Ο πρώτος επαναστατικός πυρήνας συγκροτήθηκε από τους υπολοχαγούς τότε, του πεζικού Θόδωρο Πάγκαλο, Χ. Χατζημιχάλη, Κ. Μανέτα, Μ. Πάσαρη, Αλ. Μερεντίτη Κ. Μπότσαρη και από διάφορους ανθυπολοχαγούς.

Σε γενικές γραμμές οι σκέψεις που διατύπωναν οι λοχαγοί και οι υπολοχαγοί του πρώτου πυρήνα ήταν η οργάνωση στρατού και στόλου, απομάκρυνση του κωνσταντίνου από τη γενική διοίκηση και των Πριγκίπων από το στρατό και απαλλαγή από τις κλίκες. Οι αξιωματικοί αυτοί οι περισσότεροι απόφοιτοι της σχολής Ευελπίδων νέα παιδιά μορφωμένα με αγνές προθέσεις και ψυχή γεμάτη ενθουσιασμό ήθελαν να δουν την Ελλάδα γρήγορα σε δρόμο αναγέννησης.

Με αυτό το πνεύμα έγινε το πρωτόκολλο και έριξαν την ιδέα ότι έπρεπε να δοθεί η πρόσκληση στο Βενιζέλο από την Κρήτη αν και δεν είχαν προσωπική συνεννόηση μαζί του. Παράλληλα με την κίνηση αυτή των ανθυπολοχαγών και υπολοχαγών σημειώθηκε κίνηση γύρω από τον Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη που στο σπίτι του γίνονται συσκέψεις. Ο επαναστατικός πυρήνας στην κίνηση αυτή ήταν ο υπολοχαγός του πυροβολικού Κ. Κουβέλης οι λοχαγοί του πεζικού Πετροπουλάκης, Κονταράτος, Σάρος, Πατσόγιαννης, ο Μοίραρχος Σπυρομήλιος οι υποπλοίαρχοι του βασιλικού ναυτικού Τυπάλδος και Χατζηκυριάκος, Μιαούλης και ο λοχαγός μηχανικού Μιμίκος. Σε αυτό τον αρχικό πυρήνα προστέθηκαν και άλλοι ώστε γίνανε 17.

Ο Ζυμβρακάκης και ο κύκλος που επηρέαζε δεν ήθελαν να ακούσουν για Βενιζέλο, τον είχαν για αντιδυναστικό και είχαν φόβο πως θα έφερνε μεγάλες αναστατώσεις. Έπειτα η διάθεση των ανθυπολοχαγών και υπολοχαγών να φτάσουν στα άκρα τους ανησυχούσε. Αν τους άφηναν να εξελιχθούν μοναχοί θα μπορούσε αργότερα να τους βρουν αντιμέτωπους σε αδελφοκτόνο αγώνα. Γι’αυτό αποφάσισαν να ενωθούν μαζί τους και να τους βαλουν σε πειθαρχία. Ο Ζυμβρακάκης και ο Χατζημιχάλης συναντήθηκαν με αυτό το σκοπό και αποφάσισαν να συγκεντρωθούν όλοι, ανθυπολοχαγοί, υπολοχαγοί και λοχαγοί τη νύχτα της εικοστής πέμπτης προς εικοστής έκτης Ιουνίου από τις 11 ως στις μία μετά τα μεσάνυχτα στο σπίτι του Χατζημιχάλη να συζητήσουν το πρωτόκολλο να το τροποποιήσουν στα σημεία που η πλειοψηφία θα απαιτούσε και να το υπογράψουν ώστε να είναι από εκεί και πέρα ενιαία επαναστατική οργάνωση.

Του Ζυμβρακάκη ο σκοπός ήταν φανερός, ήθελε να φύγει κάθε σκέψη μεταβολής για το στέμμα και αρχηγία του Βενιζέλου. Ο Χατζημιχάλης δέχτηκε γιατί πίστευε σωστό σε μία κοινή πια οργάνωση να διατυπωθεί και να γίνει παραδεκτή η γνώμη της πλειοψηφίας. Η ιδέα όμως να μαζευτούν τόσοι αξιωματικοί σε ένα σπίτι και να συζητήσουν αυτά τα πράγματα ήταν πολύ άστοχη. Πως ήταν δυνατόν ποτέ να μείνει μυστική ολάκερη επαναστατική συνέλευση αξιωματικών μέσα στην καρδιά της πρωτεύουσας; Πώς να μην παρατηρηθεί ότι από τις δέκα και μισή τη νύχτα της ειοστής πέμπτης όλοι οι αξιωματικοί εξαφανίστηκαν από τα κέντρα;

*Κίνημα στο Γουδί ή Κίνημα του 1909

**Κίνημα Εθνικής Αμύνης