Ένα περιστατικό απόπειρας φοροδιαφυγής στα χρόνια του Καποδίστρια

Και ο ρόλος του Κολοκοτρώνη

 

… Ο Κυβερνήτης και το Πανελλήνιο αποφάσισαν να δώσουν τα ποίμνια είκοσι παράδες το ένα, και μη ξέροντας τον τρόπο της μέτρησης και της πληρωμής, έβγαλαν ανθρώπους αδοκίμαστους να μετρούν και να μαζεύουν γρόσια, μη γνωρίζοντας τι να μαζεύουν και  να παίρνουν, το ένα στα δέκα.

Ένα πράγμα τυφλό για να πλουτίσουν άνθρωποι και στο ταμείο (κάσα) να μη πάει τίποτα.

Εγώ (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης) εκίνησα από την Καρύταινα και έφθασα στον Αχλαδόκαμπο, πηγαίνοντας για το Ανάπλι. Βγαίνουν οι Αχλαδοκαμπίτες, μικροί και μεγάλοι, και με πιάνουν στο δρόμο και μου λένε, «τι άδικο είναι τούτο, γι’ αυτά που μας έμειναν να δώσουμε μισό γρόσι το ένα, και μετρώντας και παίρνοντας (δηλαδή την ώρα που μετρούν να παίρνουν τα χρήματα).

Εμάς μας μέτρησαν 16.000 πρόβατα και πρέπει να δώσουμε 8.000 γρόσια. Που θα τα βρούμε; Πρέπει να τα βρούμε από το κέρδος. Θα βγάλουμε όμως κέρδος ένα γρόσι το ένα; Γιατί από αυτά (πρόβατα) περιμένουμε να τα κουρέψουμε και να πάρουμε «τον καρπό» το Μάη. Πρέπει η κυβέρνηση να δείξει συμπόνια.

Τότε φώναξα τον μεγαλύτερο, που είχε τη διαταγή. «Δώσε μου τη διαταγή». Αφού τη διάβασα του την έδωσα πίσω και του είπα «Σε παρακαλώ να περιμένεις δύο μέρες, να μην πειράξεις το λαό να δώσει τα γρόσια, και αν δεν σου έλθει δεύτερη διαταγή, κάνε εκείνο που προστάζεσαι».

Πηγαίνοντας στ’ Ανάπλι πήγα στην Οικονομία που ήταν ο Βιαρέτος για να του μιλήσω…

–          «Τι άδικο γίνεται στο λαό, στείλατε ανθρώπους, οι ίδιοι να μετρούν και οι ίδιοι να παίρνουν… Εκείνος όπου θα μετράει θα γίνει υπέρπλουτος και η κάσα δεν θα έχει παράδες… Ο τσοπάνης θα τζερεμετισθεί (άδικα θα ζημιωθεί) και η κάσα δεν θα έχει παράδες.»

Αποκρίθηκε ο Βιαρέτος

–          Έτσι μου είπαν, έτσι έκανα

–          Ποιος σου το είπε;

–          Το Συμβούλιο

–          Κακά κάνανε γιατί ο λαός δεν έχει παράδες στο χέρι να δώσει τώρα και πρέπει να αυξήσει το κέρδος.

–          Τότενες με τι τρόπο να το κάνουμε;

–          Να διατάξει η Κυβέρνηση τους μετρητάδες να μετράν τα πράγματα και να παίρνουν ένα τεφτέρι εκείνοι και ένα οι χωριάτες, και το Μάϊο μήνα που πουλάνε το μαλλί τους, το βούτυρό τουςνα πληρώσουν στους διοικητές κάθε επαρχίας. Να παρουσιάζει το τεφτέρι και το άλλο του λαού και για τον κόπο των μετρητάδων είναι νοικοκύρης η Κυβέρνηση, να πληρώσει, ως θέλει.

Και έτσι έκανε δεύτερη διαταγή και έτσι ακολούθησε το μέτρο.

Μαθαίνοντας οι Πελοποννήσιοι ότι θα δώσουν 20 παράδες το ένα, βογκούσαν  γιατί δεν είχαν ποτέ πληρώσει εις τον καιρόν της Τουρκιάς, έδιναν 2 παράδες και 1 παρά του Σπαή, το σύνολο 3.

Αυτοί που έκαναν αντιπολίτευση στον Κυβερνήτη, γιατί δεν τους έβαλε σε κάποια θέση, βρήκαν την ευκαιρία και είπαν του λαού «μην πληρώνετε».

Οι Δεληγιανναίοι και άλλοι κατά το συνηθισμένο τους, έστειλαν ανθρώπους στη Μεσσηνία και τους ξεσήκωσαν και είπαν όλοι «ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ».

Η Μεσσηνία κοίταγε τι θα κάνει η Καρύταινα, η Καρύταινα την Αλωνίσταινα, η Αλωνίσταινα το Αρκουδόρεμα και έτσι ήταν έτοιμοι να αντισταθούν με το ντουφέκι.

Εγώ ήμουν στην Τριπολιτσά και βλέποντας την ακαταστασία έγραψα στον Κυβερνήτη να φέρει δύο τάγματα από τη Δυτική Ελλάδα για να τους πιέσουν να πληρώσουν, γιατί αν δεν πληρώσουν τώρα «ποτέ λαόν δεν κάνεις υπήκοον».

Οι δε Αναπλιώτες, όσοι ήταν ψεύτες, έλεγαν ότι ο Κολοκοτρώνης τους βάζει να μην πληρώσουν.

Ήρθε ο Τζαβέλας με το τάγμα του και ο Κώστας Βλαχόπουλος με το δικό του και άλλα 3 τάγματα, πέρασαν από τη Δυτική Ελλάδα στη Πάτρα και η διαταγή τους έλεγε «όπου σας διατάξει ο Κολοκοτρώνης να πάτε, ν’ ακούτε τις οδηγίες του».

Ο Κολοκοτρώνης διέταξε το τάγμα του Κίτσου να πάει στη Τρίπολη, του Κ. Βλαχόπουλου στη Γαστούνη και το τρίτο στα Τριπόταμα ανάμεσα στα Καλάβρυτα, Καρύταινα και Γαστούνη.

Ο ίδιος πήγε στην Αλωνίσταινα και στο Αρκουδόρεμα γιατί εκεί κοίταγαν οι άλλες επαρχίες. «Σαν επήγα, βλέποντας την βία ή τόσες χιλιάδες γρόσια θέλω από κάθε χωριό για τα ζωντανά σας ή να τα μετρήσω. Και έτσι άρχισα να μετρήσω, τότες άρχιζαν και επλήρωναν».

Ακούγοντας ότι πληρώνει η Καρύταινα άρχισαν όλοι να πληρώνουν και μαζεύτηκε η πληρωμή των ζωντανών της Πελοποννήσου και έμειναν οι ραδιούργοι με τις ραδιουργίες τους.

Πηγή

Απομνημονεύματα Θ. Κολοκοτρώνη