Διατί συνετρίβησαν, το 1841, οι όνυχες του Λέοντος της Πρόνοιας

Απόσπασμα από δημοσίευμα της εφημερίδας “Καθημερινή”

στις 13 ΜαΪου 1956

…

Εν Ελβετία, επί τινός βράχου, ελαξεύθη Λέων προς τιμήν των εν Γαλλία σφαγέντων, κατά την Γαλλικήν επανάστασιν, Ελβετών μισθοφόρων. Κατά μίμησιν του Λέοντος τούτου της Ελβετίας. ο φιλέλλην και μουσοστεφής βασιλεύς της Βαυαρίας Λουδοβίκος, πατήρ του βασιλέως Όθωνος, εμερίμνησεν όπως εις τινα βράχον της παρά το Ναύπλιον Προνοίας, λαξευθή Λέων προς τιμήν των εν Ελλάδι πεσόντων Γερμανών.

Μετά τα εγκαίνια του μνημείου οι εν τη φρουρά του Ναυπλίου υπηρετούντες Βαυαροί αξιωματικοί παρεκάθησαν εις επίσημον γεύμα μην καλέσαντες εις τούτο τους εν τη αυτή φρουρά συνηπυρετούντας Έλληνας συναδέλφους αυτών. Οι Έλληνες αξιωματικοί της φρουράς του Ναυπλίου προσεβλήθησαν μεγάλως επί τη ανοικείω ταύτη παραλείψει των Βαυαρών αξιωματικών, και ήρξαντο να ομιλώσιν ειρωνικώς περί του Λέοντος της Προνοίας.

“Οι Βαυαροί, έλεγον οι Έλληνες αξιωματικοί του Ναυπλίου, απέθανον διότι έπαθον πυρετούς, επειδή έτρωγαν σποριασμένα αγγούρια”. Οι εν Ελλάδι Γερμανοί αντιθέτως προς τους Έλληνας, υπερηγάπων τα σποριασμένα αγγούρια. Ένεκα τούτου οι Έλληνες αξιωματικοί απεκάλουν το Ηρώον της Προνοίας Αγγουρώον.

Αλλά δια των σκωμμάτων δεν ηδύναντο οι Έλληνες αξιωματικοί του Ναυπλίου να ξεθυμάνουν, και εν τέλει αποφάσισαν να αποδώσωσι τα ίσα εις τους Βαυαρούς συναδέλφους αυτών. Κατά τινα Εθνικήν εορτήν, πιθανώς τη 20η Μαϊου ότε εωρτάζοντο τα γενέθλια του Βασιλέως, οι Έλληνες αξιωματικοί του Ναυπλίου παρεκάθησαν εις επίσημον γεύμα, δίχως να καλέσωσιν εις τούτο τους Βαυαρούς συναδέλφους αυτών.

Εν Αθήναις, ο Γερμανός ο Γερμανός υπουργός των στρατιωτικών Σμάλτς*, μεροληπτών, ετιμώρησε τους Έλληνας αξιωματικούς του Ναυπλίου διότι παρέλειψαν να καλέσωσιν εις το γεύμα τους Βαυαρούς αξιωματικούς, δίχως όμως να τιμωρήσει και τους Βαυαρούς δια την ιδικήν των παράλειψιν. Οι Έλληνες αξιωματικοί αξανέστησαν επί τη αδικία.

Παρά την εις Αθήνας, εκ Ναυπλίου μετάθεσιν της πρωτευούσης η πρόοδος των Αθηνώ ήτο βραδεία. Επί πολλά έτη το Ναύπλιον, ει και δεν ήτο πλέον πρωτεύουσα, υπερείχε των Αθηνών ως πόλις και κοινωνία. Αλλά από του 1860 αι Αθήναι ήρξαντο υπερέχουσαι του Ναυπλίου. Εις την παρακμήν του Ναυπλίου συνετέλεσεν ο σιδηρόδρομος, ευνοήσας το Άργος.

Κατά την εποχήν εκείνην δύο μόνον Εφετεία υπήρχον εν Ελλάδι, των Αθηνών και του Ναυπλίου. Αντισαγγελεύς παρά τις εν Ναυπλίω Εφέταις ήτο ο Κωνσταντίνος Βικέλας, άριστος ποινικός.

…

Εν τη οικία του Κ. Βικέλα, εν Ναυπλίω, εδίδοντο συχνά χοροί και συνανανστροφαί, προσήρχοντο δε οι τα πρώτα φέροντες εν τη πόλει. Ημέρας τινάς, μετά την τιμωρίαν των Ελλήνων αξιωματικών, εγένετο συναναστροφή εν τη οικία του Κ. Βικέλα, προσήλθον δε ως συνήθως οι Έλληνες αξιωματικοί, οίτινες συγκεντρωθέντες εις τινα γωνίαν της αιθούσης συνεζήτουν προς αλλήλους εναναβρασμώ. Η νεράν οικοδέσποινα επλησίασε και ηρώτησεν αυτούς τί συμβαίνει. Οι αξιωματικοί της είπον περί της επιβληθείσης αυτοίς τιμωρίας υπό του υπουργού των Στρατιωτικών και κατέληξαν λέγοντες εν εξάψει: “Και ημείς θα μεταβώμεν εν σώματι και θα καταστρέψωμεν τον Λέοντα!”.

Η Ευφροσύνη Κ. Βικέλα, ακούσασα ταύτα, είπεν εις αυτούς: “Ο Λέων της Προνοίας, κοσμεί το Ναύπλιον, εάν δε καταστρέψεται αυτόν, δεν θα βλάψετε τους Βαυαρούς αξιωματικούς, αλλά θα στερήσετε την πόλιν του κοσμούντος αυτήν μνημείου.” Ομιλήσασα μετά πειθούς, κατόρθωσε να μεταπείσει τους αξιωματικούς, οίτινες εντέλει ανεφώνησαν. “Έχει δίκιον η Κυρία Βικέλα. Δεν θα καταστρέψωμεν τον λέοντα, αλλά μόνον θα συντρίψωμεν τους όνυχάς του”.

Η Ευφροσύνη Κ. Βικέλα εννόησεν ότι δεν ηδύνατο να ζητήση τί πλέον. Οι αξιωματικοί μεταβάντες εν σώματι, συνέτριψαν τους όνυχας του Λέοντος, ως φαίνεται τούτο μέχρι σήμερον. Η πράξις αύτη των αξιωματικών ήτο, παράνομος, και συνεπώς κολάσιμος, εγένετο δε γνωστή εις Αθήνας. …

Ο Βασιλεύς Όθων, κυβερνών μετά συνέσεως και δικαιοσύνης, έδωκεν, ως πάντοτε την πρέπουσαν λύσιν. Ουδεμία επεβλήθη τιμωρία εις τους Έλληνας αξιωματικούς και ουδεμία εγένετο εις αυτούς παρατήρησις. Εις την πράξιν αυτών ουδεμία απεδόθη σημασία, ίνα κατευνασθώσιν τα εξημμένα πνεύματα.

Αλλ’ ο Βασιλεύς Όθων έπαυσε παρά χρήμα τον Γερμανόν υπουργόν των Στρατιωτικών στρατηγόν Σμάρτς, διότι ήτο ο αίτιος και απέπεμψεν αυτόν εκ της Ελλάδος, ουδέποτε δε πλέον διώρισεν υπουργόν Γερμανόν τινα. Τη 2α Ιουνίου 1841, διαδεχόμενος τον στρατηγόν Σμάλτς, διωρίσθη υπουργός των Στρατιωτικών ο Ανδρέας Ζαϊμης.

• Με τον ερχομό του Όθωνα στην Ελλάδα, ήρθε και ο Βαυαρικός στρατός. Οι Βαυαροί ανέλαβαν την δημιουργία τακτικού στρατού. Για τον λόγο αυτό σε όλες τις Ελληνικές τότε κυβερνήσεις ο υπουργός των Στρατιωτικών ήταν Γερμανός.