Η Σουηδική ανασκαφή στην Ασίνη, Αργολίδας (σχέδια, video)

Η Σουηδική ανασκαφή στην Ασίνη, Αργολίδας (σχέδια σε βίντεο)

Περίληψη απο το σύγγραμα του Γιώργου Βαβουρανάκη “Εικόνα και Αρχαιολογία”

και ειδικότερα από το κεφάλαιο “Οι πρώτες σουηδικές προϊστορικές έρευνες: από την αρχαιογνωσία του γραφείου στη
σκανδιναβική μέθοδο πεδίου”

Ασίνη, (Εικόνα και Αρχαιολογία – Γιώργος Βαβουρανάκης) from cityofnafplio.com on Vimeo.

7.23_Asine from cityofnafplio.com on Vimeo.

Αρχιτεκτονικά σχέδια από τη δημοσίευση της Ασίνης (Frödin & Persson, 1938) –
απο το σύγγραμα του Γιώργου Βαβουρανάκη “Εικόνα και Αρχαιολογία”

και ειδικότερα από το κεφάλαιο “Οι πρώτες σουηδικές προϊστορικές έρευνες: από την αρχαιογνωσία του γραφείου στη
σκανδιναβική μέθοδο πεδίου”

Αρχιτεκτονικά σχέδια από τη δημοσίευση της Ασίνης (Frödin & Persson, 1938) –
απο το σύγγραμα του Γιώργου Βαβουρανάκη “Εικόνα και Αρχαιολογία”

και ειδικότερα από το κεφάλαιο “Οι πρώτες σουηδικές προϊστορικές έρευνες: από την αρχαιογνωσία του γραφείου στη
σκανδιναβική μέθοδο πεδίου”

Μολονότι το Σουηδικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αθήνας ιδρύθηκε το 1948, οι Σουηδοί αρχαιολόγοι είχαν αναπτύξει αξιοσημείωτη ανασκαφική και άλλη αρχαιολογική δραστηριότητα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

Η πρώτη ανασκαφή πραγματοποιήθηκε το 1894 από τον Samuel Wide και τον Lennart

Kjellberg στο ιερό του Ποσειδώνα στην Καλαύρεια του Πόρου. Πολλοί Σουηδοί αρχαιολόγοι της εποχής αποδέχονταν τη γερμανική προσέγγιση στην ελληνική προϊστορία στο πλαίσιο της κλασικής αρχαιολογίας, της αρχαιογνωσίας και ευρύτερα των κλασικών σπουδών.

Για παράδειγμα, ο Axel W. Persson, ανασκαφέας των προϊστορικών θέσεων στην Ασίνη, τα Δενδρά, τη Μιδέα και το Μπερμπάτι, ήταν αρχικά αναπληρωτής καθηγητής στο Lund και από το 1924 καθηγητής στην Uppsala με ειδίκευση στην κλασική αρχαιολογία και την αρχαία ιστορία. Ο Persson δεν είχε ιδιαίτερη ανασκαφική πείρα, όπως και πολλοί σύγχρονοί του ερευνητές. Για την απαραίτητη μεθοδολογική υποστήριξη ς έπρεπε να προστρέξει στους εκπροσώπους της σκανδιναβικής αρχαιολογίας, η οποία βρισκόταν στην πρωτοπορία της αρχαιολογικής σκέψης και πρακτικής ήδη από τις αρχές του 19ου αιώνα. Η σκανδιναβική προσέγγιση έδινε έμφαση στα κλειστά σύνολα, όπως τα ταφικά, διότι αυτά απέδιδαν τα πλέον αξιόπιστα ευρήματα για τυπολογική ανάλυση. Αφορμή για τη συνεργασία Σουηδών κλασικών αρχαιολόγων και εκπροσώπων της σκανδιναβικής έρευνας αποτέλεσε η ανασκαφή στην Ασίνη, η πρώτη επίσημη σουηδική προϊστορική έρευνα πεδίου στην Ελλάδα.

Το 1920 ο πρίγκιπας διάδοχος της Σουηδίας Γουστάβος Αδόλφος επισκέφθηκε την Ελλάδα. Φθάνοντας στην Ασίνη, εντυπωσιάστηκε και, αμέσως μόλις επέστρεψε στην Αθήνα, επικοινώνησε με τον Persson, αναπληρωτή καθηγητή στο Lund, ο οποίος τότε μελετούσε στη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή της Αθήνας. Ο Γουστάβος Αδόλφος και ο Persson συμφώνησαν να επιδιώξουν την πραγματοποίηση μιας ανασκαφής στη θέση, ωστόσο τα δικαιώματα ανασκαφής στην περιοχή είχαν παραχωρηθεί στη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή της Αθήνας, η οποία διεξήγε έρευνες στο γειτονικό Άργος. Ο Persson έπεισε τους Γάλλους, και έτσι ξεκίνησε η πρώτη προϊστορική ανασκαφή των Σουηδών στην Ελλάδα.

Τη διοργάνωση της ανασκαφής ανέλαβε η Επιτροπή της Ασίνης στη Σουηδία, με επικεφαλής τον Γουστάβο Αδόλφο, ο οποίος ήταν επίσης αρχαιολόγος. Η επιτροπή αυτή αποφάσισε ότι η έλλειψη ανασκαφικής πείρας του Persson μπορούσε να καλυφθεί μέσα από τη συνεργασία του με τον Otto Frödin, Σκανδιναβό αρχαιολόγο με εκτενή ανασκαφική εμπειρία. Persson και Frödin ανέλαβαν τη διεύθυνση της Ασίνης. Ο Γουστάβος Αδόλφος αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η ανασκαφή προκάλεσε αρχικά αμηχανία, ιδίως όσον αφορά τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, τα οποία είναι πολύ διαφορετικά από τις προϊστορικές κατοικίες στις σκανδιναβικές χώρες.

Οι ανασκαφικές εργασίες των Σουηδών κάλυψαν την περιοχή της ακρόπολης, την κάτω πόλη της Ασίνης και τον απέναντι λόφο της Μπαρμπούνας. Αποκαλύφθηκε ένα οικιστικό κέντρο το οποίο έζησε κυρίως από την ΠΕ έως και την ΥΕ περίοδο, αλλά συνέχισε και στους γεωμετρικούς, ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους, ενώ εντοπίστηκαν και ΥΕ και γεωμετρικοί τάφοι. Τα αποτελέσματα των εργασιών δημοσιεύθηκαν το 1938, αφού προηγήθηκε η επιμέλεια των κειμένων των αρχικών ανασκαφέων και μελετητών από τον Alfred Westholm (Frödin & Persson, 1938).