Πεζοπορία από Πατρών εις Τρίπολην επάνοδος εις Πάτρας δια Ναυπλίου και Κορίνθου

Χ. Π. ΚΟΡΥΛΛΟΥ

1890

Δύο οδοί ήγον έκ της ’Αργείας εις Μαντίνειαν· και η μεν ώνομάζετο Κ λ ί μ α ξ, η δε Πρίνος, εκλήθη δε Κλίμαξ, διότι η δια αυτής κάθοδος εγίνετο διά βαθμιδών, κατεσκευασμένων έν αυτή. Η εξ Αργους εις Πικέρμι, (δ. Μαντινείας). όδός, διερχομενη παρά τα χωρία Κάτω Μπέλεσι,Καπαρέλι, (δ. Λυρκείας του Άργους) καί Σάγκαν, (δ. Μαντινείας), είναι η κλίμαξ η δέ διερχόμενη διά του όρους ‘Αρτεμισίου, παρά τό νωρίον Τουρνίκι, (δ. Ύσιών, του Αργους), είναι η Πρίνος. Η δε κοιλάς του παρακειμένου τη αρχαία Μαντινεία χωρίου Κάψα, (δ. Μαντ)…

Τα ερείπια της Μαντινείας λέγονται τα νυν Παλαιόπολις, χρονολογούνται δε από τον4ο π.χ. αιώνα. Το έδαφος της αρχαίας πόλεως κατέχουσι νυν αγροί, εν οίς καλλιεργείται προς τοις δημητριακοίς καρποίς, και το Χασίς (!!!) λίαν ευδοκίμως.

Στις 2 Ιουλίου, περίπου στις 4 π.μ. επιβαίνοντες σε άμαξα, κατευθυνόμενοι προς τους Μύλους, περνώντας από τα χωριά Στενό και Αγιωργίτικα, του δ. Κορυθίου, της Μαντινείας, φθάσαμε στον Αχλαδόκαμπο πρωτεύουσα του Δήμου Υσίων, της επαρχίας Άργους, όπου και σταθμεύσαμε επί διώρου. Σε ένα ΄χανι στους πρόποδες του Παρθενίου αγοράσαμε ένα κομμάτι οβελία (αμνού), το οποίο μάταια προσπαθήσαμε να φάμε στο χάνι του Αχλαδοκάμπου, γιατί ήταν ανάλατο ψημένο, επίτηδες από τους πονηρούς χωρικούς, για να είναι συρρικνωμένο. Για να μπορέσει κάποιος να το φάει, έχοντας το κρέας νόστιμη γεύση, πρέπει να ρίξει αρκετό αλάτι, το οποίο εμείς δεν είχαμε και έτσι δώσαμε το κρέας στον αμαξηλάτη και στους ξενοδόχους, οι οποίοι θα εύχονται “ίνα πάντοτε διέρχονται εκείθεν ουχί ανάλατοι διαβάται”.

 

Αχλαδόκαμπος

Το χωριό αυτό κατοικείται από 480 οικογένειες (1620 κάτοικοι), βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Κτενιά, κατάφυτο από ελιές και άγριες αχλαδιές, γνωστές ως γκορτσιές, από τις οποίες πηγάζει και το όνομα Αχλαδόκαμπος. Η πεδιάδα του Αχλαδοκάμπου είναι το πιό εύφορο μέρος του δήμου στην οποία καλλιεργούνται δημητριακά, ελιές, αμπέλια και λίγα οπωροφόρα δέντρα. Από την πεδιάδα περνά μακρύς χείμαρρος που φθάνει στους Μύλους, η σιδηροδρομική γραμμή Μύλων-Καλαμάτας και υπάρχει μία καταβόθρα όπου χύνεται ο Σαρανταπόταμος.

Περίπου στις 10.00’ πμ αναχωρήσαμε από τον Αχλαδόκαμπο, περάσαμε από την ιστορική πηγή Νταουλίου, από την οποία πέρασε ο Κολοκοτρώνης, για να χτυπήσει τον Δράμαλη, και συναντήθηκε εκεί με τον γιό του Πάνο. Εκεί δε, αποφασίστηκε η κατάληψη του παλαιοφρουρίου του Άργους και η απόκρουση του Δράμαλη.

Προχωρώντας είδαμε από ψηλά τον Αργολικό κόλπο και κατεβαίνοντας τον Κολοσούρτη φθάσαμε σε μία περίπου ώρα στους Μύλους, που ήταν ανέκαθεν το επίνειο της Τρίπολης, από τους οποίους εισάγονται στην Αρκαδία όλα τα εμπορεύματα.

 

Μύλοι

Το μικρό χωριό του Δ. Αργείων καλούμενον και Μύλοι του Ναυπλίου, σε αντίθεση με τους Μύλους του Άργους που βρίσκονταν στο Κεφαλάρι, βρίσκεται στην Α. παραλία του Αργολικού κόλπου, ακριβώς απέναντι από το Ναύπλιο, με το οποίο και επικοινωνεί με λέμβους (απόσταση από τη προκυμαία περίπου 4 μίλια).

Οι Μύλοι βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Ποντίνου και δίπλα τους βρίσκεται η πηγή Λέρνη ή Λέρνα από τα νερά της οποίας κινούνται οι Υδρόμυλοι. Στην επανάσταση θεωρήθηκαν σημαντικό στρατιωτικό σημείο γι’αυτό και πάντοτε υπήρχε πολύς στρατός αλλά και προς φύλαξη των διόδων από Τρίπολη προς Άργος.

Λίγο μετά την άφιξη του Όθωνα στο Ναύπλιο και τη σύσταση του Οπλοστασίου στο Ναύπλιο, το 1833, συστήθηκε και στους Μύλους υδροκίνητο σιδηρουργείο, σφυρηλατείο και πλυντήριο μαλλιών προς ύφανση.

Την εποχή εκείνη συστήθηκαν επίσης στο διπλανό Κεφαλάρι “δημόσια καταστήματα πυριτιδοιείου” τα οποία και κατέστρεψαν οι οπαδοί της Ναυπλιακής επανάστασης (1862), με σκοπό να μην μπορέσει η Κυβέρνηση να κατασκευάσει πυρίτιδα. Μετά από λίγα χρόνια επισκευάστηκαν οι μηχανές και άρχισαν πάλι οι εργασίες, αλλά μία μεγάλη έκρηξη κατέστρεψε τα πάντα. (4 Ιουνίου 1868).

Στα νότια των Μύλων, σε μικρή απόσταση, βρίσκεται το Τσιβέρι, το τελευταίο χωριό του Δ. Αργείων που κατοικείται από 373 κατοίκους. Σε αυτό το χωριό κατεβαίνουν οι Τριπολιτσιωτες για τα θερινά τους λουτρά. Το Τσιβέρι βρίσκεται στη θέση του αρχαίου Γενεσίου, όπου εκεί υπήρχε και ένας μικρός ναός του Ποσειδώνα στη θάλασσα.

Στους Μύλους υπάρχουν δύο σιδηροδρομικοί σταθμοί, ο τελευταίος της εταιρείας Αθήνα – Πειραιά – Πελοποννήσου και ο πρώτος της εταιρείας Μύλων – Καλαμάτας.

Γευματίσαμε στους Μύλους σε έναν καλό ξενοδοχείο, στο οποίο μας οδήγησε εκεί ένας υπάλληλος του σιδηροδρόμου Π.Α.Π. , ο κ. Γ. Αναγνωστόπουλος. Μετά από δυόμιση ώρες επιβιβαστήκαμε στην άμαξα , με την οποία ήρθαμε από Τρίπολη και μετά από μία ώρα φθάσαμε στο Άργος, περνώντας από το χωριό Κεφαλάρι, όπου υπάρχει σιδηροδρομικός σταθμός δίπλα στον ποταμό Ερασίνο.

Από το Άργος βρήκαμε άλλη άμαξα και αναχωρήσαμε αμέσως για τις Μυκήνες. Μετά από μία ώρα φθάσαμε στο Χαρβάτι (162 κατ), χωριό του Δήμου Μυκηνών, 1500 περίπου μέτρα από την Ακρόπολη των Μυκηνών. Το Χαρβάτι απέχει περίπου μισή ώρα από το σιδηροδρομικό σταθμό των Φιχτίων.